با افزایش استفاده از همراهان هوش مصنوعی که به‌عنوان دوستان آنلاین یا علاقه‌مندی‌های عاشقانه عمل می‌کنند، کارشناسان در حال بررسی این هستند که این فناوری چگونه بر ارتباطات اجتماعی و روابط واقعی ما در دنیای حقیقی تأثیر می‌گذارد.
به گفته کسلی کیلام، نویسنده کتاب متمرکز بر سلامت اجتماعی با عنوان «هنر و علم ارتباط: چرا سلامت اجتماعی کلید گمشده زندگی طولانی‌تر، سالم‌تر و شادتر است»، استفاده از هوش مصنوعی به‌عنوان ابزاری برای تمرین تعاملات اجتماعی ممکن است مزایایی داشته باشد، اما این فناوری فقط باید برای تقویت، و نه جایگزینی، روابط شخصی و ارتباطات واقعی ما استفاده شود.
روز جمعه، این کارشناس سلامت اجتماعی و فارغ‌التحصیل دانشکده بهداشت عمومی هاروارد، در پنلی در کنفرانس SXSW در آستین توضیح داد که نسبت به این ایده که هوش مصنوعی بتواند مهارت‌های اجتماعی افراد را بهبود ببخشد، تردید دارد.
او اشاره کرد که شرکت‌های هوش مصنوعی اغلب ادعا می‌کنند استفاده از همراهان هوش مصنوعی‌شان راهی است برای تمرین مکالمات و دیگر مهارت‌های اجتماعی که در دنیای واقعی به کار می‌آیند.
او گفت: «شاید این درست باشد»، اما هشدار داد که این نوع تمرین نباید جایگزین ارتباطات واقعی شود.
کیلام گفت: «من می‌خواهم جامعه‌ای داشته باشیم که مردم در آن احساس راحتی کنند و فرصت‌هایی برای تمرین این مهارت‌ها به‌صورت حضوری داشته باشند — مثلاً اگر این را در مدارس آموزش دهیم و در زمان واقعی تمرین کنیم، آن وقت این بخشی از ابزارهای ما برای زندگی می‌شود.»
این نویسنده همچنین خاطرنشان کرد که در حین تحقیق برای کتابش متوجه شده «صدها میلیون» کاربر از هوش مصنوعی به‌عنوان «دوست، معشوق، شوهر، همسر، دوست‌پسر یا دوست‌دختر» استفاده می‌کنند.
تحقیقات اخیر از شرکت تحلیل اپلیکیشن Appfigures نشان داد که اپلیکیشن‌های همراه هوش مصنوعی در سال ۲۰۲۴ بیش از ۶۵۲ درصد رشد درآمد سالانه داشته‌اند و در طول سال ۵۵ میلیون دلار از هزینه‌های مصرف‌کنندگان جذب کرده‌اند. برای مثال، ایالات متحده در سال گذشته بزرگ‌ترین بازار این اپلیکیشن‌ها بود و ۳۰.۵ درصد از کل هزینه‌های مصرف‌کنندگان را به خود اختصاص داد.
کیلام گفت: «احساسات زیادی درباره این موضوع دارم. از یک طرف نگرانم. نگرانم که فرهنگی ایجاد کرده‌ایم که مردم احساس می‌کنند باید برای همراهی به هوش مصنوعی روی بیاورند. این نگران‌کننده است. از طرف دیگر، فکر می‌کنم اگر این در کنار روابط حضوری ما باشد… شاید بتواند عالی باشد.»
کیلام موافق بود که چت‌بات‌های هوش مصنوعی مثل ChatGPT گاهی مفید هستند، اما توصیه کرد که این ابزارها بهتر است به‌عنوان «بخشی از مجموعه» سلامت اجتماعی ما استفاده شوند، نه جایگزینی برای روابط واقعی.
او گفت: «یکی از اصول اصلی سلامت اجتماعی این است که داشتن منابع متنوع مهم است، یعنی نه فقط یک منبع. شما فقط با شریک عاطفی‌تان معاشرت نمی‌کنید و بس. دوستان دارید، با همکاران صحبت می‌کنید، با باریستا گپ می‌زنید و با افراد دیگر. پس اگر هوش مصنوعی یکی از این منابع باشد، من مشکلی با آن ندارم.»
«مشکل زمانی پیش می‌آید که هوش مصنوعی تنها منبع یا یکی از منابع اصلی شود.»
او همچنین به حوزه‌های دیگری که فناوری با سلامت اجتماعی تلاقی پیدا می‌کند اشاره کرد، از جمله تأثیر آن بر اپیدمی تنهایی، فرهنگ «مشغله زیاد» ما، و اینکه چگونه مردم حالا وقت خود را به پیمایش شبکه‌های اجتماعی یا گوش دادن و تماشای رسانه‌ها برای گذران وقت اختصاص می‌دهند، به‌جای صحبت با دیگران.
او پیشنهاد کرد که گاهی در زمان‌های بیکاری به‌جای اینکه فوراً به سراغ فناوری برای سرگرمی بروید، با یک دوست تماس بگیرید یا پیامی بفرستید.
