قانون‌گذاران ایالات متحده در حال فشار آوردن برای ممنوعیت DeepSeek هستند، پس از آنکه پژوهشگران امنیتی دریافتند این اپلیکیشن داده‌های کاربران را به یک شرکت دولتی ممنوعه منتقل می‌کند.

DeepSeek، که تا چند هفته پیش تقریباً ناشناخته بود، به‌طور ناگهانی دنیای فناوری را شگفت‌زده کرد—تحسین جهانی برای عملکرد پیشرفته‌اش کسب کرد و بحث‌هایی شبیه به ماجرای TikTok را به راه انداخت.

رشد این اپلیکیشن تا حدی به دلیل مدل کسب‌وکار آن بوده است: برخلاف بسیاری از همتایان آمریکایی خود، از جمله OpenAI و Google، DeepSeek قابلیت‌های پیشرفته خود را به‌صورت رایگان ارائه داده است.

با این حال، نگرانی‌هایی درباره روش‌های گسترده جمع‌آوری داده‌های DeepSeek مطرح شده و مایکروسافت و OpenAI تحقیقاتی درباره نقض سیستم توسط گروهی که ادعا می‌شود به استارتاپ چینی AI مرتبط است، آغاز کرده‌اند.

تهدیدی برای سلطه AI آمریکا
قابلیت‌های حیرت‌انگیز DeepSeek طی چند هفته، این اپلیکیشن را به رقیبی جدی برای غول‌های AI آمریکایی مانند ChatGPT شرکت OpenAI و Google Gemini تبدیل کرده است. اما در کنار قدرت این اپلیکیشن، نگرانی‌هایی درباره ارتباطات احتمالی آن با حزب کمونیست چین (CCP) نیز مطرح شده است.

به گفته پژوهشگران امنیتی، کدهای مخفی در AI DeepSeek شناسایی شده که داده‌های کاربران را به China Mobile، یک شرکت مخابراتی دولتی ممنوعه در ایالات متحده، منتقل می‌کند. سیاست حفظ حریم خصوصی DeepSeek نیز اجازه جمع‌آوری داده‌هایی مانند آدرس IP، اطلاعات دستگاه، و حتی الگوهای تایپ کاربران را می‌دهد که بسیار نگران‌کننده است.

این یافته‌ها منجر به تلاش‌های دوحزبی در کنگره ایالات متحده برای محدود کردن نفوذ DeepSeek شده است، به‌طوری که قانون‌گذاران در تلاش هستند تا از داده‌های حساس در برابر نظارت احتمالی حزب کمونیست چین (CCP) محافظت کنند.

نمایندگان دارین لهود (جمهوری‌خواه از ایلینوی) و جاش گاتهیمر (دموکرات از نیوجرسی) رهبری تلاش‌هایی را برای معرفی قانونی به‌عهده دارند که نصب DeepSeek روی تمام دستگاه‌های دولتی را ممنوع می‌کند.
چندین آژانس فدرال، از جمله ناسا و نیروی دریایی ایالات متحده، پیش از این به‌طور پیشگیرانه DeepSeek را ممنوع کرده‌اند. به همین ترتیب، ایالت تگزاس نیز محدودیت‌هایی برای استفاده از این اپلیکیشن اعمال کرده است.

ممنوعیت احتمالی DeepSeek؛ بازگشتی به ماجرای TikTok؟

جنجال پیرامون DeepSeek شباهت‌هایی به بحث‌های مربوط به TikTok دارد؛ اپلیکیشن ویدیوی اجتماعی متعلق به شرکت چینی ByteDance. TikTok همچنان به دلیل اتهاماتی مبنی بر دسترسی CCP به داده‌های کاربران مورد انتقاد قرار دارد، هرچند هنوز شواهد قطعی در این مورد ارائه نشده است.

در مقابل، مورد DeepSeek شامل شواهد واضحی است، به‌طوری که محققان امنیت سایبری انتقال غیرمجاز داده‌ها توسط این اپلیکیشن را شناسایی کرده‌اند. اگرچه برخی ممکن است DeepSeek را بازتابی از جنجال TikTok بدانند، کارشناسان امنیتی استدلال می‌کنند که این مورد تهدیدی بسیار جدی‌تر و مستندتر است.

قانون‌گذاران در سراسر جهان نیز به این موضوع توجه کرده‌اند. علاوه بر پیشنهادات ایالات متحده، DeepSeek پیش از این از سیستم‌های دولتی در کشورهایی مانند استرالیا، کره جنوبی و ایتالیا ممنوع شده است.

هوش مصنوعی؛ میدان نبردی ژئوپلیتیکی

نگرانی‌های پیرامون DeepSeek نشان‌دهنده این است که هوش مصنوعی اکنون به نقطه حساس ژئوپلیتیکی میان قدرت‌های بزرگ جهانی—به‌ویژه ایالات متحده و چین—تبدیل شده است.

شرکت‌های هوش مصنوعی آمریکایی مانند OpenAI در سال‌های اخیر از موقعیت غالبی برخوردار بوده‌اند، اما شرکت‌های چینی منابع زیادی را برای رسیدن به آن‌ها و در برخی موارد پیشی گرفتن از رقبای آمریکایی سرمایه‌گذاری کرده‌اند.

رشد سریع DeepSeek این تعادل را برهم زده است، نه تنها به دلیل مدل‌های هوش مصنوعی آن، بلکه به‌خاطر استراتژی قیمت‌گذاری‌اش که با ارائه رایگان این اپلیکیشن رقبا را تحت فشار قرار می‌دهد. این موضوع این سوال را مطرح می‌کند که آیا واقعاً «رایگان» است یا هزینه آن با از دست دادن حریم خصوصی و امنیت پرداخت می‌شود.

مشارکت China Mobile نگرانی‌ها را بیشتر کرده است، با توجه به اینکه این شرکت مخابراتی دولتی پیش از این تحت تحریم بوده و از بازار ایالات متحده ممنوع شده است. منتقدان نگرانند که داده‌های جمع‌آوری شده از طریق پلتفرم‌هایی مانند DeepSeek می‌تواند خلأهای نظارتی چین را پر کرده یا حتی به دستکاری‌های اقتصادی منجر شود.

ممنوعیت سراسری DeepSeek در راه است

اگر قانون پیشنهادی ایالات متحده تصویب شود، می‌تواند اولین گام به سوی محدودیت‌های سراسری یا ممنوعیت کامل DeepSeek باشد. تنش‌های ژئوپلیتیکی بین چین و غرب همچنان سیاست‌ها را در زمینه فناوری‌های پیشرفته شکل می‌دهد و به نظر می‌رسد که هوش مصنوعی تازه‌ترین عرصه برای این بازی شطرنج مداوم باشد.

در این میان، درخواست‌ها برای قانون‌گذاری اپلیکیشن‌هایی مانند DeepSeek احتمالاً بیشتر خواهد شد. گفتگوها درباره حریم خصوصی داده‌ها، امنیت ملی و مرزهای اخلاقی در توسعه هوش مصنوعی هر روز ضروری‌تر می‌شوند، زیرا افراد و سازمان‌ها در سراسر جهان در حال بررسی فرصت‌ها و چالش‌های ابزارهای نسل آینده هستند.

ظهور DeepSeek شاید واقعاً سلسله‌مراتب هوش مصنوعی را لرزانده باشد، اما اینکه آیا می‌تواند در برابر فشارهای جهانی رو به افزایش مقاومت کند، هنوز مشخص نیست.

منبع: اخبار هوش مصنوعی