مناطقی مانند ایالات متحده و اروپا در تلاشاند تا پس از دههها تعطیلی کارخانهها و برونسپاری کار به کشورهایی مثل چین، توان صنعتی خود را بازسازی کنند.
در همین راستا، استارتاپ روبهرشد لهستانی به نام نو مجیک (Nomagic)، که بازوهای رباتیکی برای برداشتن، بستهبندی و جابهجایی در عملیات لجستیکی تولید میکند، موفق به جذب ۴۴ میلیون دلار سرمایه شده است. این شرکت قصد دارد از این資金 برای توسعه فناوری و کسبوکار خود استفاده کند، از جمله آغاز اولین تلاش برای فروش رباتهایش به مشتریان خارج از اروپا، بهویژه در آمریکای شمالی.
این سرمایهگذاری نهتنها به دلیل حجم آن، بلکه به خاطر سرمایهگذاران و تحولات گستردهتر در چشمانداز صنعتی قابل توجه است.
پرسش همیشگی در مورد چگونگی رقابتپذیر کردن دوباره مناطق در حوزه صنعت، پرسشی اساسی است: چگونه؟ بخش بزرگی از نیروی کاری که زمانی کارخانهها و انبارها را اداره میکرد، به مشاغل دیگر روی آورده است. در جاهایی که این اتفاق نیفتاده، اپراتورهای صنعتی تعداد کارگران را برای کاهش هزینههای نیروی کار کم کردهاند و با引入 کردن اتوماسیون بیشتر، بهرهوری را بهبود بخشیدهاند.
پیشرفتهای فناوری همچنین سؤالی وجودیتر را مطرح کرده است: چشمانداز انسانها در جهانی که هوش مصنوعی و رباتها بر آن غالباند چیست؟ برخوردهای اولیهای که این سؤال را برجسته میکنند، نتایج خوبی نداشتهاند. برای مثال اخیر، به داستان ویروسی استارتاپ وایکامبینیتور نگاه کنید که یک ناظر مبتنی بر هوش مصنوعی برای محل کار ساخت تا زمانهایی که کارگران تنبلی میکنند را مشخص کند و واکنشهای منفیای که برانگیخت. منتقدان پرسیدند آیا «کارگاه بهرهکشی بهعنوان سرویس» همان SaaS جدید است؟
متأسفانه، خشمگین شدن به این معنا نیست که چنین فناوریهایی ساخته نخواهند شد یا انسانها در برخی نقشها منسوخ نمیشوند. این موضوع به بحثها و چالشهای مداومی اشاره دارد که ادامه خواهند داشت و باید به آنها پرداخته شود.
سرمایهگذاری در نو مجیک، تا حدی، نشانهای از این است که برخی چگونه آینده را تصور میکنند. این دور سرمایهگذاری سری B توسط بازوی سرمایهگذاری خطرپذیر بانک بازسازی و توسعه اروپا (EBRD) رهبری میشود؛ بانکی توسعهای که بیش از ۷۰ کشور و دو نهاد اتحادیه اروپا مالکیت مشترک آن را بر عهده دارند.
حضور EBRD در اینجا بر تلاش دولتها و نهادهایشان برای تشویق کسبوکارهای خصوصی به حمایت از مأموریت بازسازی صنعت تأکید دارد. آنها رباتیک و فناوری را اهرمی مهم برای رقابتیتر کردن دوباره اروپا در صنعت میبینند.
برونو لوسیچ از EBRD در بیانیهای گفت: «سابقه اثباتشده نو مجیک در بهکارگیری فناوریهای پیشرفته هوش مصنوعی و رباتیک، همراه با مسیر رشد چشمگیرش، این شرکت را بهعنوان پیشرو در انقلاب اتوماسیون انبارها قرار داده است. ما از حمایت از این شرکت در حالی که به نوآوری در این صنعت پویا ادامه میدهد، هیجانزدهایم.»
در کنار EBRD، سرمایهگذاران بازگشتی برجستهای مانند خوسلا ونچرز و الماز کپیتال نیز مشارکت دارند. همچنین در نشانهای دیگر از مأموریت نهادی، بانک سرمایهگذاری اروپا (EIB) نیز وام سرمایهگذاری خطرپذیر ارائه کرده است (تنها نوع سرمایهگذاری که معمولاً انجام میدهد).
بر اساس دادههای پیچبوک، به نظر میرسد نو مجیک پیشتر حدود ۳۰ میلیون دلار (بدون احتساب بدهی EIB) جمعآوری کرده بود. اگرچه استارتاپ و سرمایهگذارانش از اعلام ارزشگذاری خودداری کردند، کانو گولاتی، شریک خوسلا، به تککرانچ تأیید کرد که این یک «دور افزایشی» برای استارتاپ بوده است. ما پیشتر این استارتاپ و فناوریاش را اینجا و اینجا معرفی کردهایم.
نکته کلیدی درباره بازوهای رباتیکی نو مجیک این است که برخلاف بسیاری از استارتاپهای رباتیک دیگر، نوآوری آنها در سختافزار نیست.
کاسپر نوویکی، مدیرعامل و یکی از بنیانگذاران شرکت به همراه مارک سایگان (مدیر فناوری) و تریستان دورژوال (مدیر ارشد استراتژی)، گفت: «بیشتر سختافزار ما از نوع آماده و موجود در بازار است.»
در عوض، این شرکت بر نرمافزار متمرکز شده است. با استفاده از بینایی کامپیوتری، یادگیری ماشینی و دیگر انواع اتوماسیون، آنها اساساً یک «کتابخانه» از اشیاء مختلف و نحوه جابهجایی، بستهبندی و مدیریت آنها ساختهاند.
رباتهای این شرکت با هوش مصنوعی نو مجیک کار میکنند و میتوانند در طیف وسیعی از موارد استفاده عمل کنند و بهراحتی بر اساس هر موقعیت دوباره به کار گرفته شوند. نوویکی گفت این برخلاف نحوه ساخت و عملکرد بسیاری از بازوهای رباتیکی است. دورژوال اذعان کرد که این رویکرد «غیرمتعارف» است، اما نو مجیک علاقهای به ساخت رباتهای انساننما ندارد، زیرا در فضاهای صنعتی، قطعات متحرک با چرخها بهتر عمل میکنند.
این شرکت اعلام کرده که درآمد سالانه مستمر خود را در سال گذشته ۲۲۰ درصد افزایش داده است (هرچند رقم دقیق را فاش نکرده) و با تقاضای مشتریان جدید و موجود در حوزههایی مانند تجارت الکترونیک و داروسازی، در مسیر رشد ۲۰۰ درصدی دیگر در سال جاری قرار دارد.
به گفته شرکت، مشتریان آن شامل Apo.com، آرواتو، Asos، براک، فیگه، کاملت و Vetlog.one هستند.
نزدیکترین رقیب نو مجیک، کوواریانت، سال گذشته موضوع یک قرارداد استخدام-خرید جالب با آمازون بود.
این غول تجارت الکترونیک، که به سرمایهگذاری بزرگ در رباتیک برای انبارهای خود معروف است، در ژوئیه ۲۰۲۴ بنیانگذاران کوواریانت را استخدام کرد و یک قرارداد مجوز عمده با این استارتاپ ترتیب داد. برای روشن شدن، این یک خرید کامل نبود — کوواریانت همچنان بهعنوان شرکتی مستقل فعالیت میکند — اما بهعنوان معیاری برای ارزشگذاری احتمالی نو مجیک، گزارش شده که کوواریانت در سال ۲۰۲۲ حدود ۶۲۵ میلیون دلار ارزشگذاری شده بود.
گولاتی از خوسلا گفت: «آمازون ‘خرید’ کرد چون این یه مشکل سخت برای حل کردنه و اونا نتونستن حلش کنن. و این آمازونه. این نشون میده که فرصت بزرگی برای شرکتی مثل نو مجیک در سطح جهانی وجود داره.»
شرکتهایی مانند نو مجیک، کوواریانت و دیگران در این حوزه مثل برکشایر گری و رایتهند رباتیکس، فناوری خود را در زمانی توسعه میدهند که رباتیک بهطور فزایندهای در محیطهای صنعتی تأثیر میگذارد.
بازیگران بزرگی مانند انویدیا و سافتبانک (که در سال ۲۰۲۳ برکشایر گری را خرید) فرصت ساخت برای این بازار را شناسایی کردهاند، که با دو جریان برجسته شده است: شرکتهای بزرگ بهآرامی تجهیزات قدیمی را ارتقا میدهند؛ و سر و صدای زیادی در مورد شرطبندیهای بزرگ ایجاد میکنند که آنها و شرکایشان فضاهای فیزیکی برای تولید و لجستیک خواهند ساخت که فرصتهای جدیدی برای تجهیزات نو فراهم میکند.
نقش دولت در این روند نباید دستکم گرفته شود: بریتانیا، اتحادیه اروپا، ایالات متحده و مناطق دیگر همگی خواستار سرمایهگذاری بیشتر در صنعت هستند و هرچه بیشتر پشت این دستور پول تزریق خواهند کرد.